1. Tìm hiểu hai hệ thống đào tạo: Nghề & Đại học
Giáo dục Phần Lan được đánh giá là một trong những hệ thống tiên tiến và thực tiễn nhất châu Âu. Sau bậc trung học, sinh viên có thể lựa chọn hai hướng học chính:
- Học nghề (Vocational Education and Training – VET)
- Giáo dục bậc Đại học (Higher Education)
Trong đó, bậc Đại học tại Phần Lan chia thành hai hệ thống:
1️⃣ University of Applied Sciences (UAS) – Đại học Ứng dụng: tập trung vào thực hành, kỹ năng nghề nghiệp và mối liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp.
2️⃣ University – Đại học Nghiên cứu: thiên về học thuật, nghiên cứu khoa học và phát triển tri thức chuyên sâu.
2. So sánh nhanh: Du học nghề và Đại học Phần Lan
| Tiêu chí | Học nghề (VET) | Đại học Ứng dụng (UAS) | Đại học Nghiên cứu (University) |
| Mục tiêu đào tạo | Trang bị kỹ năng nghề nghiệp thực tế, sẵn sàng làm việc ngay sau tốt nghiệp | Ứng dụng kiến thức lý thuyết vào thực tế, đào tạo gắn với nhu cầu thị trường lao động | Đào sâu lý thuyết, nghiên cứu và phát triển tri thức mới |
| Thời gian học | 2–3 năm | 3.5–4 năm (Cử nhân) | 3 năm (Cử nhân) + 2 năm (Thạc sĩ) |
| Đối tượng phù hợp | Học sinh muốn có nghề nghiệp sớm, chi phí thấp | Sinh viên muốn cân bằng giữa lý thuyết và thực hành | Người định hướng nghiên cứu, giảng dạy, học cao học |
| Bằng cấp | Chứng chỉ nghề (Vocational Qualification) | Bachelor’s Degree | Bachelor’s + Master’s Degree |
| Thực tập / Làm việc thực tế | Bắt buộc, chiếm phần lớn chương trình | Bắt buộc, chiếm 25–30% chương trình | Tùy chương trình; chủ yếu nghiên cứu hoặc dự án học thuật |
| Cơ hội việc làm | Cao tại các ngành kỹ thuật, dịch vụ, điều dưỡng, cơ khí, chăm sóc sức khỏe | Rộng mở trong lĩnh vực kinh tế, kỹ thuật, IT, du lịch, thiết kế, y tế… | Phù hợp với nghiên cứu, giảng dạy, chính sách, quản lý cấp cao |
| Yêu cầu tiếng Anh | IELTS 5.0 trở lên | IELTS 6.0 trở lên | IELTS 6.5–7.0 trở lên |
| Cơ hội học tiếp | Có thể liên thông lên UAS | Có thể học Thạc sĩ (sau khi có 3 năm kinh nghiệm) | Tiếp tục học Thạc sĩ – Tiến sĩ trong và ngoài nước |
3. Khi nào nên chọn học nghề tại Phần Lan?
Học nghề là lựa chọn rất thực tế cho những bạn:
- Muốn đi làm sớm, tích lũy kinh nghiệm ngay sau khi tốt nghiệp;
- Có định hướng rõ ràng về ngành nghề cụ thể (điều dưỡng, khách sạn, kỹ thuật, chăm sóc trẻ…);
- Mong muốn học tập với chi phí thấp, được hỗ trợ sinh hoạt;
- Yêu thích môi trường học linh hoạt, thời gian thực hành nhiều (chiếm 60–70%).
Sinh viên học nghề tại Phần Lan có thể đi làm hợp pháp trong thời gian học và ở lại làm việc 2 năm sau khi tốt nghiệp – mở ra cơ hội định cư lâu dài nếu đáp ứng điều kiện việc làm.
4. Khi nào nên chọn học Đại học?
Nếu bạn muốn:
- Có bằng Cử nhân hoặc Thạc sĩ quốc tế được công nhận toàn châu Âu;
- Học chương trình bài bản, có thể tiếp tục học lên cao (Master, PhD);
- Phát triển nghề nghiệp trong lĩnh vực Kinh tế, Kỹ thuật, IT, Y tế, Thiết kế, Giáo dục…;
- Hoặc hướng đến công việc yêu cầu trình độ học thuật cao như giảng viên, chuyên viên nghiên cứu, nhà quản lý;
thì con đường Đại học – đặc biệt là Đại học Ứng dụng (UAS) – chính là lựa chọn tối ưu.

