Du học Phần Lan không chỉ là hành trình học tập trong một nền giáo dục hàng đầu thế giới, mà còn là cơ hội để khám phá cách người Phần Lan cân bằng giữa cuộc sống, học tập và công việc. Với sinh viên Việt Nam, câu hỏi thường gặp nhất trước khi lên đường là: “Liệu mình có thể làm thêm ở Phần Lan không?” – và xa hơn, “Sau khi tốt nghiệp, cơ hội việc làm có thực sự rộng mở?”
Thực tế, Phần Lan là đất nước tôn trọng người lao động và khuyến khích sinh viên tích lũy kinh nghiệm thực tiễn. Tuy nhiên, để thành công, bạn cần hiểu rõ quy định việc làm, đặc thù thị trường lao động, và tư duy đúng đắn về việc làm thêm trong thời gian học.
Bài viết này sẽ giúp bạn nhìn toàn cảnh – từ chính sách làm thêm, cơ hội nghề nghiệp sau tốt nghiệp, đến vai trò của ngoại ngữ trong hành trình tìm việc.
1️⃣ Thực tế việc làm tại Phần Lan cho sinh viên quốc tế
Phần Lan là quốc gia có thị trường lao động minh bạch, bảo vệ tốt quyền lợi người lao động – kể cả sinh viên quốc tế. Tuy nhiên, khác với một số nước châu Âu khác, việc tìm việc làm thêm trong khi đang học ở Phần Lan không hề dễ, đặc biệt nếu bạn chưa biết tiếng Phần.
Theo quy định của Cục Di trú Phần Lan (Migri), sinh viên quốc tế có thể làm thêm tối đa 30 giờ/tuần trung bình trong năm học. Điều này nghĩa là bạn được phép linh hoạt – có thể làm nhiều hơn 30 giờ trong vài tuần bận rộn, miễn trung bình cả năm không vượt giới hạn.
Trong kỳ nghỉ dài như mùa hè, sinh viên có thể làm việc toàn thời gian mà không bị giới hạn số giờ, miễn là khi tính trung bình năm vẫn đúng quy định.
Đặc biệt, giờ làm trong thực tập hoặc luận văn tốt nghiệp có tín chỉ không tính vào giới hạn 30 giờ, giúp sinh viên vừa học vừa tích luỹ kinh nghiệm chuyên ngành.
2️⃣ Việc làm thêm – cơ hội và thực tế cần hiểu đúng
Sinh viên quốc tế được phép làm bất kỳ công việc hợp pháp nào – từ lao động phổ thông đến hỗ trợ học thuật. Tuy nhiên, không phải ai cũng dễ tìm việc. Các công việc phổ biến với sinh viên gồm:
- Phục vụ, pha chế tại nhà hàng/quán cà phê
- Nhân viên bán lẻ, thu ngân, phụ bếp
- Giao hàng cho Wolt hoặc Foodora
- Dọn vệ sinh văn phòng, khách sạn
- Phát báo buổi sáng
- Trợ giảng ngoại ngữ, gia sư tiếng Anh
- Trợ lý nghiên cứu, thư viện hoặc sự kiện trong trường
👉 Điểm chung: phần lớn là công việc trong lĩnh vực dịch vụ, không đòi hỏi tiếng Phần quá cao nhưng cạnh tranh khốc liệt – đặc biệt tại Helsinki, Turku hay Tampere. Nếu chỉ biết tiếng Anh, bạn nên chủ động tìm việc qua:
- Trung tâm hỗ trợ việc làm (Career Services) của trường
- Các trang web: JobTeaser, Indeed, LinkedIn, Duunitori, Oikotie, Jobly
- Các nhóm Facebook của cộng đồng sinh viên Việt hoặc quốc tế tại Phần Lan
- Networking qua thầy cô, bạn bè, sự kiện nghề nghiệp
🎯 Lưu ý: Việc làm thêm giúp cải thiện kỹ năng, mở rộng quan hệ và giảm chi phí sinh hoạt – nhưng nếu làm quá nhiều, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học và tiến độ visa. Rất nhiều sinh viên chia sẻ rằng giai đoạn đầu sang Phần Lan nên ưu tiên ổn định việc học, thích nghi môi trường, rồi mới cân nhắc làm thêm phù hợp.
3️⃣ Cơ hội nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp
Sau khi ra trường, sinh viên quốc tế tại Phần Lan có nhiều lựa chọn để ở lại làm việc. Theo Work in Finland, các ngành đang khát nhân lực gồm:
- Công nghệ thông tin (IT, lập trình, dữ liệu, AI, an ninh mạng)
- Kỹ thuật (điện – điện tử, tự động hóa, cơ khí, năng lượng tái tạo)
- Công nghệ sinh học, y sinh, chăm sóc sức khỏe
- Kinh doanh quốc tế, logistics, dịch vụ khách hàng
- Nghiên cứu và phát triển (R&D) trong các viện hoặc doanh nghiệp
Tại khu vực Helsinki, cơ hội việc làm phong phú hơn cả. Đây là nơi tập trung các công ty công nghệ hàng đầu như Nokia, Supercell, Wolt, Rovio, cùng hàng nghìn start-up toàn cầu.
🌍 Chính sách visa sau tốt nghiệp
Phần Lan hiện cho phép sinh viên quốc tế:
- Xin giấy phép tìm việc hoặc khởi nghiệp lên đến 2 năm sau khi tốt nghiệp.
- Có thể nộp đơn trong vòng 5 năm kể từ ngày visa du học hết hạn.
- Trong thời gian tìm việc, bạn được làm việc toàn thời gian.
Nếu tìm được việc chính thức, bạn có thể chuyển sang giấy phép cư trú dài hạn dựa trên bằng cấp tại Phần Lan. Đây là bước đệm quan trọng để ở lại làm việc hoặc thậm chí định cư.
4️⃣ Thực tế tỷ lệ việc làm sau tốt nghiệp
Theo thống kê quốc gia, khoảng 50% sinh viên quốc tế ngoài EU tìm được việc trong vòng 1 năm sau tốt nghiệp. Sau 3 năm, tỷ lệ ổn định việc làm đạt tới 70–75%, và sau 5 năm con số này tăng lên 85%.
Các trường lớn như Aalto, UEF, LUT, Metropolia đều có Career Services hỗ trợ sinh viên quốc tế kết nối doanh nghiệp, tổ chức hội chợ việc làm, giúp nhiều bạn tìm được công việc chính thức thông qua các kỳ thực tập.
Tuy nhiên, cần nhìn nhận thực tế: không phải ai cũng ở lại Phần Lan. Một phần sinh viên chọn về nước hoặc sang quốc gia khác trong EU. Vì vậy, kinh nghiệm, ngành học và khả năng ngôn ngữ vẫn là yếu tố then chốt.
5️⃣ Những ngành dễ tìm việc chỉ cần tiếng Anh
Nếu bạn chưa thành thạo tiếng Phần, đừng quá lo — vẫn có nhiều ngành tuyển dụng 100% bằng tiếng Anh:
- Công nghệ thông tin (IT, AI, lập trình, game)
- Kỹ thuật & công nghiệp – đặc biệt trong tập đoàn toàn cầu như Kone, Valmet
- Kinh doanh & Marketing quốc tế, startup hướng ra thị trường châu Âu
- Du lịch – khách sạn phục vụ khách quốc tế
- Nghiên cứu học thuật, dự án khoa học tại trường và viện R&D
Trong các công ty đa quốc gia, tiếng Anh là ngôn ngữ làm việc chính. Helsinki, Espoo, Turku là ba khu vực có nhiều doanh nghiệp quốc tế nhất.
6️⃣ Ảnh hưởng của trình độ tiếng Phần đến cơ hội việc làm
Ở mức A2 (sơ cấp), bạn có thể giao tiếp hàng ngày, nhưng chưa đủ để làm việc chuyên môn.
Nhiều tin tuyển dụng yêu cầu “fluent in Finnish” – tương đương trình độ C1–C2, khiến nhiều sinh viên quốc tế gặp khó khăn khi xin việc.
Thực tế, biết tiếng Phần dù chưa lưu loát vẫn là lợi thế cực lớn:
- Giúp bạn hiểu đồng nghiệp, hòa nhập môi trường làm việc
- Mở rộng phạm vi ngành nghề
- Dễ được cân nhắc cho vị trí lâu dài
👉 Kinh nghiệm thực tế:
Một sinh viên Việt ngành kinh doanh tại Helsinki chia sẻ rằng khi chỉ có trình độ A2, cô gửi hàng chục hồ sơ mà không phản hồi. Sau một năm kiên trì học lên B1–B2, cô được nhận làm nhân viên marketing tại một startup.
Tương tự, một kỹ sư IT người Ấn Độ cho biết công ty không yêu cầu tiếng Phần, nhưng khi anh học thêm B2, khả năng giao tiếp và hợp tác nhóm cải thiện rõ rệt – giúp anh thăng tiến nhanh hơn.
🎯 Lời khuyên: Nếu xác định ở lại Phần Lan lâu dài, hãy đặt mục tiêu đạt B1 trước khi tốt nghiệp. Các trường đều có khóa tiếng Phần miễn phí cho sinh viên quốc tế, và bạn có thể luyện thêm qua chương trình Kielibuusti hoặc trung tâm TE Services.
7️⃣ Tư duy đúng về việc làm thêm – học là ưu tiên
Rất nhiều sinh viên Việt sang Phần Lan kỳ vọng sẽ “vừa học vừa làm kiếm tiền sinh hoạt”. Tuy nhiên, cần hiểu rõ: Phần Lan là quốc gia có chi phí sinh hoạt cao, nhưng cũng là nơi chính phủ khuyến khích sinh viên tập trung học tập và phát triển chuyên môn.
Làm thêm chỉ nên xem là phương tiện học hỏi và rèn kỹ năng, không phải nguồn thu nhập chính.
Một số bạn mải làm thêm mà kết quả học sa sút, kéo theo ảnh hưởng đến visa, hoặc không đủ điều kiện gia hạn cư trú.
Do đó, hãy xem việc làm thêm như cơ hội học hỏi văn hóa, rèn kỷ luật và tích lũy kinh nghiệm – đúng với tinh thần “study first, work later” mà chính phủ Phần Lan hướng đến.
8️⃣ Học tập nghiêm túc hôm nay – Cơ hội nghề nghiệp ngày mai
Phần Lan không hứa hẹn “việc làm dễ dàng” cho sinh viên quốc tế, nhưng mang đến cơ hội công bằng cho những ai chuẩn bị nghiêm túc:
- Học vững chuyên ngành
- Trau dồi tiếng Anh và tiếng Phần
- Chủ động tìm kiếm cơ hội thực tập, kết nối doanh nghiệp
- Tham gia sự kiện, hội thảo nghề nghiệp

